Yeni düzenlemeye göre; (4 Haziran 2025 Tarihinden itibaren işlenen suçlarda) açık ceza infaz kurumundan doğrudan denetimli serbestlik tedbirinden faydalanma (girdi-çıktı) ortadan kalkmıştır. İşlenen suçun koşullu salıverilme oranı 1/2 ise; toplam cezanın 20/1’i ceza infaz kurumunda geçirilecektir. Koşullu salıverilme oranı daha fazla olan suçlarda ise; koşullu salıverilme tarihine kadar olan cezanın 10/1’i ceza infaz kurumunda tamamlandıktan sonra denetimli serbestlik tedbirinden faydalanılacaktır. Her koşulda ceza infaz kurumunda geçirilecek süre 5 günden az olamaz.

2.kez mükerrir olanlara ise; koşullu salıverilme hakkı tanınmıştır. Cezalarının 4/3 ü iyi halli olarak infaz edildiği takdirde koşullu salıverilmeden faydalanabileceklerdir. Koşullu salıverilme imkanıyla birlikte; 2. Kez mükerrirlere denetimli serbestlik, açık ceza infaz kurumuna ayrılma ve özel infaz usullerinden faydalanma hakkı da tanınmıştır. Çünkü; koşullu salıverilme engeli ortadan kalkmıştır.

Resmi Gazete’nin aynı gün mükerrer sayısıyla birlikte; Açık Ceza İnfaz Kurumuna Ayrılma Yönetmeliğinde de yeni kanuna entegre değişiklikler yapılmıştır. Buna göre; 2. kez mükerrir hükümlülerin açık ceza infaz kurumlarına doğrudan ayrılmasının imkanı bulunmamaktadır.

Önce kapalı infaz kurumuna alınacak 2. kez mükerrirlere, daha sonra açık ceza infaz kurumuna ayrılma hakları tanınmıştır. Cezaları 10 yıldan az olan (2. kez mükerrirler dahil), istisnai suçlular ve iyi halli olmayanlar ile disiplin cezaları olanlar hariç tüm hükümlüler 1 ayını, daha fazla olanlar ise cezalarının 10/1 ini kapalı infaz kurumunda geçirdikten sonra açık ceza infaz kurumuna ayrılabileceklerdir.

 3 yıldan az cezası olan hükümlüler normalde doğrudan açık ceza infaz kurumuna ayrılırken, 2. kez mükerrirler 1 ayını kapalı infaz kurumunda geçirmeden açık ceza infaz kurumuna şimdilik ayrılamayacaktır. (Kısa süreli 2. kez mükerrirlere (3 yıldan az) yönelik bu uygulama çok eleştiri aldı. Her mükerririn kapalıda 1 ay yatmasına yönelik düzenleme, şimdilik yönetmeliğin lafzından anlaşılıyor ancak; her an kısa süreli 2. kez mükerrirlere yönelik bir değişikliğe gidilebilir.)

Yine Açık Ceza İnfaz Kurumu Yönetmeliğinde yeni yapılan değişikliklerle; cezası adli para cezasından hapis cezasına çevrilenlerle, İcra İflas Kanunu’ndan kaynaklanan tazyik hapsi cezası alanlar da artık doğrudan açık ceza infaz kurumuna gönderilecektir. Uyuşturucu ticareti, örgütlü suçlar vs. aynı zamanda açık ceza infaz kurumuna ayrılmak için; koşullu salıverilme tarihine 5 yıl kalması şartı aranmaktadır. Eşe karşı işlenen, cinsel suçlar vs. suçlarda ise; açık ceza infaz kurumuna ayrılabilmek için aynı zamanda koşullu salıverilme tarihine 3 yıl kalması şartı aranmaktadır. - Birden fazla cezanın toplanmasında açığa ayrılmanın esas alınacağı suç; koşullu salıverilme tarihine en az sürenin arandığı (en aleyhe) suçtur.

Yeni yapılan değişikliklere göre artık mükerrir cezalar ile normal cezalar birlikte içtima edilecektir. Dolayısıyla bayramdan sonra İnfaz Hakimliklerine 2. kez mükerrirlerin tüm dosyaları gönderilebilir ve hak kaybı yaşanmaması adına takip edilmesini tavsiye ederim. İçtima esnasında; denetimli serbestlik süresine en az sürenin arandığı, aleyhe cezanın oranı esas alınmaktadır.

2. kez mükerrirlerin denetimli serbestlikleri ise; normal mükerrirlere uygulanan, mükerrirlere özgü infaz hükümleri kapsamında uygulanmaya başlanacaktır. Açık ceza infaz kurumuna ayrılan 2. kez mükerrirler, şartları karşılıyorlarsa; denetimli serbestlik tedbirinden faydalanabileceklerdir. (İnfaz Kanunu Madde 108’e bakılmalıdır.)

Denetimli serbestlik tedbirini ihlal eden hükümlüler, yeni yapılan değişiklikle; kalan cezasını kapalı infaz kurumu yerine açık infaz kurumunda çekmeye devam edecektir.

Özel infaz usullerinde yapılan değişiklikle de; kasten işlenen suçlarda 3 yıl, taksirle işlenen suçlarda 5 yıl ve altı hapis cezaları “hafta sonu veya gece infaz kurumunda çekme” suretinde İnfaz Hakimliği kararıyla uygulanabilecektir. Bu usullerden 2.kez mükerrirler de faydalanabileceklerdir. Denetimli serbestlik tedbirini ihlal edenler; özel infaz usullerinden faydalanamayacaktır. Ağır hastalık halleri ve yaşlılar için de konutta infaz uygulamasının kapsamı biraz daha genişletilmiştir. (İnfaz Kanunu Madde 110’a bakılmalıdır.)

İnfazın ertelenmesi talebiyle ilgili bir değişiklik bulunmamakta. Mükerrirlere özgü hükümlüler infaz erteleme talebinde bulunamazlar. İnfaz erteleme talepleri Savcılık İlamat İnfaz Büro’ya yapılır. Yakalama kararı çıkmadan hükümlünün kendisinin teslim olma şartı aranır. Engelli çocuğu olanlar ayrıcılalıklı olarak 10 yıl ve altı cezalarda başvurabilirler. Normal durumlarda kasten işlenen suçlarda 3 yıl, taksirle işlenen suçlarda 5 yıl ve altı cezalar her defasında bir yılı geçmemek üzere 2 sefer ertelenebilir. (İnfaz Kanunu Madde 17’ye bakılmalıdır.)

Koşullu salıverilme oranı kural olarak 1/2 dir. Kasten öldürme, basit cinsel suç, ilk mükerrir vs, istisnai suçlarda 2/3 uygulanır. Uyuşturucu, örgütlü, terör ve nitelikli cinsel suçlar vs. 3/4 oranında uygulanır. 2. kez mükerrirlerin de oranı 3/4'tür. Denetimli serbestlik tedbirinden de, koşullu salıverilme tarihine 1 yıl kala faydalanılabilir. Denetimli serbestlik dosyası aynı anda iki kere açılamaz, aynı dönemde bir kere faydalanılabilir. (İnfaz Kanunu Md. 105, 105-A, 107’ye bakılmalıdır.)

Cezaların toplanmasında, her cezanın koşullu salıverilme tarihi ayrı ayrı hesaplanır ve birbirleriyle toplanır. (Oranlar farklı olsa dahi, koşullu ve denetim de her suç için ayrı ayrı hesaplanarak toplanır ve toplam süre üzerinden hesaplanır.) Örneğin: 4 yıl hırsızlık ve 6 yıl uyuşturucu ticareti suçundan kesinleşmiş cezası olan hükümlünün cezalarını toplarsak : 4 yıl hırsızlık suçunun koşullu oranı yani yatarı 1/2 = 2 yıldır. 6 yıl uyuşturucu ticaretinin koşullu salıverilme oranı 3/4 = 4 yıl 6 aydır. 4 yıl 6 ay + 2 yıl = Hükümlünün 6 yıl 6 ay toplam koşullu salıverilme süresi bulunmaktadır. Hükümlü, iyi halliyse; koşullu salıverilme tarihine 1 yıl kala denetimden faydalanabilir. Bu durumda 5 yıl 6 ay ceza infaz kurumunda bulunduktan sonra, denetimli serbestlik ile koşullu salıverilme tarihine 1 yıl kala tahliye olabilir.

Peki, bu hükümlünün açık ceza infaz kurumuna ayrılma hususunu irdeleyecek olursak: Uyuşturucu ticareti suçundan da cezası bulunduğu için, 10 yılın altı toplam ceza olsa da; koşullu salıverilme tarihine 5 yıl ve daha az süre kalmadan açık ceza infaz kurumuna ayrılamaz. Hal böyle iken, işbu örnekte; en az 6 ay kapalı ceza infaz kurumunda kalması gerekmektedir. Örneğin: 1 yıl 8 ay dolandırıcılık suçundan mahkum olan bir hükümlü, ne zaman denetimli serbestlikten faydalanır ve kapalı infaz kurumunda yatarı var mıdır?

Cevabı: -Yatarı yoktur. 3 yıl ve altı cezalar doğrudan açık ceza infaz kurumunda infaz olunur. Ancak girdi çıktı artık mümkün olmadığı için, hükümlü bu 1 yıl 8 aylık toplam cezasının; 20/1 ine kadarını (1 ay) açık ceza infaz kurumunda çekecektir.

Çünkü; dolandırıcılık suçunda koşullu salıverilme oranı 1/2'dir. Velhasıl; hükümlünün koşullu salıverilmesi, yani yatarı 10 aydır. Bu sürenin, yaklaşık 1 ay kadar olan tutarını; açık ceza infaz kurumunda infaz etmeden, hükümlü denetimli serbestlikten yararlanamaz. Örneğin: 8 ay, 2. kez mükerrir olarak alkollü araç kullanma suçundan ve 2 yıl 8 ay normal infaz usulüne tabii kesinleşmiş tefecilik cezası bulunan hükümlünün infaz durumuna gelirsek eğer; 8 ay 2. kez mükerrir olduğu için koşullu salıverilme oranı 3/4 : 6 aydır. 2 yıl 8 ay tefecilik suçunun koşullu salıverilme- yatarı 1/2 : 1 yıl 4 aydır. Toplam 6 Ay + 1 Yıl 4 Ay = 1 yıl 10 Ay koşullu salıverilme süresi, yani amiyane tabirle yatarı bulunmaktadır. Hükümlü 10 Ayını cezaevinde geçirdikten sonra, denetimli serbestlik tedbirinden faydalanabilir. Ancak, 2. kez mükerrir bir cezası bulunduğu için; toplamda 3 yıldan az cezası bulunmasına rağmen doğrudan açık ceza infaz kurumuna alınamayacak olup, 1 ay kapalı ceza infaz kurumunda cezasını çektikten sonra, şartlarını sağladığı takdirde açık ceza infaz kurumuna alınabilecektir.