Türk Ceza Kanunu'nun 81, 82 ve 83. Maddeleri: Kasten Öldürme

Giriş

Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 81, 82 ve 83. maddeleri, kasten öldürme suçunu düzenleyen maddelerdir. Bu maddelerde, kasten öldürme suçunun temel şekli, nitelikli halleri ve ihmali davranışla işlenmesi düzenlenmiştir.

Kasten Öldürme Suçu

TCK'nın 81. maddesine göre, "kasten öldüren kişi, müebbet hapis cezası ile cezalandırılır." Bu madde, kasten öldürme suçunun temel şeklini düzenlemektedir.

Kasten öldürme suçunun temel şeklinin oluşabilmesi için, aşağıdaki unsurların varlığı gerekir:

• Failin bir başka insanın yaşamını bilerek ve isteyerek son vermesi gerekir. Failin, mağdurun öleceğini bilmesi ve bu sonucu istemesi gerekir.
• Failin eylemi, mağdurun ölümüne neden olmalıdır. Failin eylemi, mağdurun ölümünü doğrudan veya dolaylı olarak meydana getirmelidir.
• Failin eylemi, hukuka aykırı olmalıdır. Failin eylemi, ceza hukukunun genel ilkeleri ve özel düzenlemeleri ile bağdaşmamalıdır.

Kasten öldürme suçu, genel kast ile işlenebilir. Failin, mağdurun ölmesini olası olarak da kabul etmesi halinde, suç yine kasten öldürme suçu olarak kabul edilir.

Kasten Öldürme Suçunun Nitelikli Halleri

TCK'nın 82. maddesinde, kasten öldürme suçunun nitelikli halleri düzenlenmiştir. Bu maddelere göre, kasten öldürme suçu, aşağıdaki hallerde nitelikli olarak kabul edilir:

• Töre saiki, kan gütme saiki, haksız tahrik veya nefret ve ayrımcılık saikiyle işlenmesi halinde: Failin, mağduru töre saiki, kan gütme saiki, haksız tahrik veya nefret ve ayrımcılık saikiyle öldürmesi halinde, suç nitelikli olarak kabul edilir.

Töre saiki: Failin, mağduru, töreye aykırı davranışı nedeniyle öldürmesi halinde, töre saiki söz konusudur. Örneğin, bir kişinin, kızını zina yaptığı gerekçesiyle öldürmesi halinde, töre saiki söz konusu olabilir.

Kan gütme saiki: Failin, mağduru, kendisine veya yakınına yönelik bir saldırı nedeniyle öldürmesi halinde, kan gütme saiki söz konusudur. Örneğin, bir kişinin, eşini öldüren kişiyi öldürmesi halinde, kan gütme saiki söz konusu olabilir.

Haksız tahrik: Failin, mağdurun eylemi nedeniyle, duyduğu öfke veya infialle mağduru öldürmesi halinde, haksız tahrik söz konusudur. Haksız tahrik, kasten öldürme suçunun temel şeklinin cezasından indirim yapılmasına neden olur.

Nefret ve ayrımcılık saiki: Failin, mağduru, nefret veya ayrımcılık nedeniyle öldürmesi halinde, nefret ve ayrımcılık saiki söz konusudur. Örneğin, bir kişinin, başka bir ırktan veya dine mensup olan kişiyi öldürmesi halinde, nefret ve ayrımcılık saiki söz konusu olabilir.

• Kamu görevlisinin görevini yaptığı sırada veya bu nedenle işlenmesi halinde: Failin, kamu görevlisinin görevini yaptığı sırada veya bu nedenle mağduru öldürmesi halinde, suç nitelikli olarak kabul edilir. Örneğin, bir polis memurunun, görevini yaptığı sırada bir suçluyu öldürmesi halinde, suç nitelikli olarak kabul edilir.
• Bir suçu gizlemek, delillerini ortadan kaldırmak veya işlemesini kolaylaştırmak ya da yakalanmamak amacıyla işlenmesi halinde: Failin, bir suçu gizlemek, delillerini ortadan kaldırmak veya işlemesini kolaylaştırmak ya da yakalanmamak amacıyla mağduru öldürmesi halinde, suç nitelikli olarak kabul edilir. Örneğin, bir kişinin, işlediği bir suçu gizlemek amacıyla tanığını öldürmesi halinde, suç nitelikli olarak kabul edilir.
• Azmettirilmiş olarak işlenmesi halinde: Failin, başka bir kişi tarafından azmettirilerek mağduru öldürmesi halinde, suç nitelikli olarak kabul edilir. Örneğin, bir kişinin, başka bir kişi tarafından para karşılığında öldürülmesi halinde, suç nitelikli olarak kabul edilir.
• Birden fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi halinde: Failin, birden fazla kişi tarafından birlikte mağduru öldürmesi halinde, suç nitelikli olarak kabul edilir. Örneğin, bir kişinin, arkadaşlarından oluşan bir grupla birlikte başka bir kişiyi öldürmesi halinde, suç nitelikli olarak kabul edilir.
• Kişinin yerine getirdiği kamu görevi nedeniyle veya kamu görevinin sağladığı nüfuzdan yararlanılarak işlenmesi halinde: Failin, kişinin yerine getirdiği kamu görevi nedeniyle veya kamu görevinin sağladığı nüfuzdan yararlanarak mağduru öldürmesi halinde, suç nitelikli olarak kabul edilir. Örneğin, bir polisin, görevini yaptığı sırada bir suçluyu öldürmesi halinde, suç nitelikli olarak kabul edilir.
• Silahla veya var olan veya var sayılan tehlikeli vaziyetle işlenmesi halinde: Failin, silahla veya var olan veya var sayılan tehlikeli vaziyetle mağduru öldürmesi halinde, suç nitelikli olarak kabul edilir. Örneğin, bir kişinin, silah kullanarak başka bir kişiyi öldürmesi halinde, suç nitelikli olarak kabul edilir.
• Canavarca hisle, eziyet çektirerek veya tasarlayarak işlenmesi halinde: Failin, mağduru canavarca hisle, eziyet çektirerek veya tasarlayarak öldürmesi halinde, suç nitelikli olarak kabul edilir.

Canavarca hisle öldürme: Failin, mağdura acı ve ıstırap vermek amacıyla öldürmesi halinde, canavarca hisle öldürme söz konusudur. Örneğin, bir kişinin, mağduru işkence ederek öldürmesi halinde, canavarca hisle öldürme söz konusu olabilir.

Eziyet çektirerek öldürme: Failin, mağdura sistematik olarak acı ve ıstırap vererek öldürmesi halinde, eziyet çektirerek öldürme söz konusudur. Örneğin, bir kişinin, mağduru günlerce aç bırakarak öldürmesi halinde, eziyet çektirerek öldürme söz konusu olabilir.

Tasarlayarak öldürme: Failin, mağduru öldürme kararını önceden alarak öldürmesi halinde, tasarlayarak öldürme söz konusudur. Örneğin, bir kişinin, mağduru öldürmek için plan yaparak öldürmesi halinde, tasarlayarak öldürme söz konusu olabilir.

KASTEN ÖLDÜRME SUÇUNUN İHMALİ DAVRANIŞLA İŞLENMESİ

TCK'nın 83. maddesine göre, "bir suçun işlenmesini önlemek için kanunen veya sözleşmeden doğan yükümlülüğü yerine getirmemek suretiyle, kasten başkasının ölümünü neden olan kişi, kasten öldürme suçuna ilişkin hükümlere göre cezalandırılır."

Bu maddeye göre, failin, bir suçun işlenmesini önlemek için kanunen veya sözleşmeden doğan yükümlülüğü yerine getirmemesi halinde, failin eylemi kasten öldürme suçu olarak kabul edilebilir. Örneğin, bir doktorun, hastasının hayatını kurtarmak için gerekli müdahaleyi yapmaması halinde, doktorun eylemi kasten öldürme suçu olarak kabul edilebilir.

SONUÇ

Kasten öldürme suçu, Türk Ceza Kanunu'nda en ağır cezalardan birine tabi tutulan bir suçtur. Bu suçun temel şeklinin cezası müebbet hapis cezasıdır. Suçun nitelikli hallerinde ise ceza, müebbet hapis cezasından ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına kadar değişebilir.

Kasten öldürme suçunun işlenmesinde, failin kusurunun ağırlığı dikkate alınmalıdır. Suçun temel şeklinin işlenmesinde, failin doğrudan kastının bulunması gerekir. Suçun nitelikli hallerinin bazılarında ise, failin dolaylı kastının veya olası kastının bulunması yeterli olabilir.

 

SIKÇA SORULAR SORULAR

Kasten öldürme suçu, bir insanın başka bir veya daha fazla insanın yaşamını bilerek ve isteyerek sonlandırmasıdır. Bu suçta failin öldürme iradesi vardır. Failin öldürme niyeti olmadan insan öldürmesi halinde ise bu suç taksirle öldürme suçu olarak adlandırılır.

Kasten öldürme suçunun cezası, Türk Ceza Kanunu’nun 81. maddesine göre müebbet hapis cezasıdır. Ancak, suçun işleniş şekline göre ceza artırıcı veya azaltıcı sebepler bulunabilir. Cezayı artırıcı sebepler, 82. maddede sayılmıştır. Bunlar arasında, birden fazla kişiyi öldürmek, canavarca hisle veya eziyet çektirerek öldürmek, yakın akrabayı öldürmek, kamu görevlisini öldürmek gibi durumlar vardır. Bu hallerde ceza ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası olur. Cezayı azaltıcı sebepler ise, 83. maddede belirtilmiştir. Bunlar arasında, ihmali davranışla öldürmek, haksız tahrik altında öldürmek, iyi hal göstermek gibi durumlar vardır. Bu hallerde ceza yarı oranına kadar indirilebilir.

Kasten öldürme suçu, sadece sağ doğmuş ve yaşayan insanlara karşı işlenebilir. Ana rahmindeki cenin, hukuken insan sayılmaz. Eğer fail, ana rahmindeki on haftadan fazla cenini öldürmeye kastederse, bu durumda çocuk düşürtme suçu oluşur.

Kasten öldürme suçu, hem bir eylemle hem de bir ihmalle işlenebilir. Failin, herhangi bir eylemle insan öldürmesi halinde kasten öldürme suçundan cezalandırılır. Failin, bir ihmalle insan öldürmesi halinde de kasten öldürme suçundan cezalandırılır. Ancak, bu durumda cezada indirim yapılır.